Otizm Spektrum Bozukluğu ve Belirtileri
Otizm, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sık rastlanır bir gelişimsel bozukluktur ve son yıllarda özel eğitimin önemli konularından biri olmuştur. 2018 yılı verilerine göre her 58 çocuktan biri otizm belirtileri gösterir. Otizm belirtileri DSM -5 ‘e göre; ilişki kurma ve sürdürmede zorluklar, göz kontağı kuramama, duyguları ifade edememe, etkileşim başlatamama ve sürdürememe gibi toplumsal iletişim ve etkileşimdeki güçlüklerdir. Otizmin bir diğer tanılayıcı yetersizlik alanı tekrarlayıcı davranışlardır.

Otizmde bu davranışlar: basmakalıp ve tekrarlayıcı motor hareketler, rutinlere sıkı bağlılık, sınırlı ve yoğun ilgi, duyusal az ya da çok uyarılma şeklinde tanımlanır.
Eğer çocuğunuz;
- Göz teması kurmuyorsa,
- İsmini söylediğinizde bakmıyorsa,
- Söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa,
- Parmağıyla istediği şeyi göstermiyorsa bunları takip etmelisiniz. Bu belirtiler her zaman otizm belirtileri olmayabilir. Fakat çocuğun bu davranışlarında süreklilik olup olmadığı iyi gözlemlenmelidir.
- Çocuğunuz akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermiyorsa,
- Bazı sözleri tekrar tekrar ve ilişkisiz ortamlarda söylüyorsa,
- Konuşmada akranlarının gerisinde kalmışsa,
- Sallanmak, çırpınmak gibi garip hareketleri varsa,
- Gözleri bir şeye takılıp kalıyorsa,
- Bazı eşyaları döndürmek,
- Sıraya dizmek gibi sıra dışı hareketler yapıyorsa,
- Günlük yaşamındaki düzen değişikliklerine aşırı tepki veriyorsa otizmden şüphelenebilir ve bir çocuk psikiyatristi tarafından değerlendirilmelidir.
Çocuk ve ergen psikiyatristinin otizm değerlendirmesi, çocuğun eğitime erken başlaması açısından önemlidir. Otizm spektrum bozukluğunda tedaviye ne kadar erken başlanırsa çocuk için o kadar fazla yol kat edilebilir. Değerlendirmeyle birlikte çocuğun okul/rehabilitasyon merkezli programı, ev programı ve haftada 1-2 saat düzenlenen bireysel seansların uyumu ve disiplinlerarası çalışma otizme sahip olan çocukta önemli ilerlemeler sağlayacaktır.
Otizmde unutulmaması gerekenlerden biri ise bilinen en etkili yöntemin eğitim olduğudur. Otizmde, erken yaşta başlanan ve bilimsel dayanaklı eğitimlerle çocuğun akranlarıyla birlikte topluma dahil olabilmesi amaçlanır.